Biểu tượng Phật giáo (Buddhist symbolism) là phương thức thể hiện nghệ thuật và thẩm mỹ Phật giáo nhằm mục đích trình bày những phương diện triết lý Phật giáo bằng những biểu tượng. Bước đầu từ vắt kỷ sản phẩm công nghệ IV TCN, các biểu tượng Phật giáo chủ yếu là pháp luân, tam bảo, hoa sen, cây tình nhân đề, cái chén bát khất thực. Trong tiến trình Phật giáo Đại thừa xuất hiện thêm vào thế kỷ I TCN, các hình tượng như chữ vạn (swastika), chày kim cương (vajra), tám như ý cát tường (astamangala) và các hình tượng khác theo thứ tự ra đời.
Bạn đang xem: Biểu tượng phật giáo việt nam
Đến nỗ lực kỷ lắp thêm I, các biểu tượng nhân hình Phật giáo (Buddhist anthropomorphic symbolism) bắt đầu xuất hiện tại với phong thái nghệ thuật Mathura và nghệ thuật và thẩm mỹ Gandhara, mang bạn dạng sắc thẩm mỹ và nghệ thuật Phật giáo Ấn Độ – Hy Lạp (Indo Greco-Buddhist art).
Trong bài này, để góp phần gợi ý cho các nghệ nhân làng nghề truyền thống vn có dữ liệu tìm hiểu thêm về loại hình của các hình tượng Phật giáo, góp thêm phần phát triển văn hóa hình tượng của Phật giáo tại Việt Nam, tôi ra mắt sơ lược một số biểu tượng Phật giáo phổ quát và các biểu tượng Phật giáo Đại thừa.
1. BIỂU TƯỢNG PHẬT GIÁO PHỔ QUÁT
1.1. Tam bảo (P. Tri-ratna; S. Ti-ratana ; C. 三寶)
Tam bảo là hình tượng thiêng liêng, đặc biệt nhất đối với xã hội Phật giáo gồm (i) Đức Phật, bậc trí tuệ với từ bi (ii) chân lý Phật dạy (dharma) hóa giải khổ đau và (iii) Tăng đoàn (Sangha), đồng minh chân sư giải đáp mọi người học Phật cùng tu Phật1.
Biểu tượng Tam bảo thường xuyên được tự khắc họa qua những hình tượng: (i) Hoa sen trong tầm tròn, (ii) Chày kim cương (vajra), (iii) Bánh xe cộ khánh hỷ (ananda-chakra), (iv) Chỉa tía (trisula) tượng trưng cha ngôi báu.
Biểu tượng Tam bảo bên trên tháp Sanchi. Tk 1 TTL.Tam bảo trên tiền đồng Taxila, 185-168 TTL.Tam bảo trên tháp AmaravatiTam bảo vào Phật giáo Tây Tạng1.2. Pháp luân (S. Dharmachakra, P. Dhammacakka)
Về từ bỏ nguyên, pháp luân theo Phật giáo có nghĩa là “bánh xe pháo pháp” (wheel of true law), còn được gọi là “bánh xe cộ chân lý” (wheel of truth). Khái niệm “pháp” (dharma) bắt đầu từ gốc trường đoản cú “dhr” (nắm giữ, duy trì), có nghĩa là “điều được thành lập” (what is established or firm) xuất xắc “luật lệ” (law). Ngài Buddhaghosa giải ham mê rằng “bánh xe” bởi Đức Phật lăn được đọc là trí tuệ tốt tuệ giác (ñāna) bao gồm hai phần: sản phẩm công nghệ nhất, trí tuệ tự triệu chứng đắc (P. Pativedha-ñāna) chân lý, trang bị hai là trí tuệ tuyên thuyết đạo lý (P. Desanā-ñāna)2.
Pháp luân là biểu tượng chỉ cho chân lý Đức Phật, đào bới giác ngộ, giải thoát, giải phóng phần đông khổ đau. Nhờ vào kinh chuyển pháp luân (Dhammacakkappavattana Sutta), đại đế Asoka mô bỏng bánh xe pháp bao gồm 24 căm.
Về sau này, pháp luân được tương khắc họa là bánh xe cộ tám căm, thay mặt “thánh đạo tám ngành” gồm (i) Tầm quan sát chân chánh, (ii) tứ duy chân chánh, (iii) tiếng nói chân chánh, (iv) hành động chân chánh, (v) Mưu sinh chân chánh, (vi) cố gắng chân chánh, (vii) Chánh niệm hiện nay tiền, (viii) Đại định độc nhất vô nhị tâm.
1.2. Pháp luân1.3. Hoa sen (S. Padma, C. 蓮花)
Trong Phật giáo, hoa sen tượng trưng cho sự thanh tịnh của thân thể, lời nói và trung ương thức như cách hoa sen từ bỏ bùn nhơ, vượt qua khỏi khía cạnh nước, tỏa hương sắc, không hề thiếu gương, nhụy, cánh, hạt.
Trong khiếp Tăng chi3, Đức Phật sánh ví Ngài như hoa sen vươn lên tự bùn (paduma), biến hóa bậc vô uế ngoài tham ái vào cõi đời: “Giả sử có cây bông súng hoặc hoa sen trắng, hoa sen hồng. Dù được đâm chồi và to lên tự nước, hoa sen vượt qua khỏi mặt nước, đứng trên mặt nước mà nước không dính vào. Cũng vậy, Như Lai vẫn vượt ngoài 10 trói buộc, sống vô chấp, được giải thoát, trung tâm của Ngài vượt khỏi hầu hết giới hạn”.
Với phẩm chất: “Từ bùn, sen mọc; từ nước, sen trỗi dậy; trong ánh sáng, sen nở hoa”, hoa sen, bệ sen và tòa sen trong Phật giáo vẫn trở thành hình tượng về tiềm năng vươn thành hiện tại thực. Hình tượng hoa sen khích lệ niềm tin vượt qua khoác cảm, trường đoản cú ti để hồ hết chúng sanh phấn đấu đổi thay Phật tương lai, như lời chúc tụng: “Sen búp xin tặng ngay người, một vị Phật tương lai”4.
1.3. Hoa sen“Sen búp xin tặng ngay người,một vị Phật tương lai”1.4. Cây người yêu đề (Bodhi tree)
Tên kỹ thuật là “Ficus religiosa”, cây tình nhân đề vừa là hình tượng Đức Phật, vừa là biểu tượng về sự giác ngộ hoàn hảo nhất (ultimate enlightenment) của Đức Phật tại tình nhân đề Đạo tràng (Bodh Gaya), Bihar, Ấn Độ, vào trong ngày rằm tháng tư năm 624 TCN. Về sau, lá người thương đề cũng trở thành hình tượng giác ngộ của đạo Phật.
Trong lịch sử dân tộc Phật giáo Ấn Độ, cây tình nhân đề Ananda (Ananda bodhi) tại chùa Kỳ Viên (Jetavana) ở Xá-vệ được coi là cây bồ đề tách nhánh đầu tiên từ cây người thương đề cội trong thời Đức Phật. Tín ngưỡng lễ bái, bái nước, ghê hành bao phủ cây nhân tình đề có mặt từ thời Đức Phật cho đến thế kỷ XIII trên Ấn Độ và phổ cập ở Tích Lan từ vậy kỷ III TCN cho nay5.
1.4. Cây người thương đề1.5. Dấu cẳng chân Phật (Buddhapada)
Dấu cẳng chân Phật là biểu tượng Đức Phật trong Phật giáo nguyên thủy. Có hai hình thức dấu cẳng bàn chân Phật có dấu cẳng bàn chân Phật trên đá cùng dấu bàn chân Phật nhân tạo6. Dấu cẳng chân Phật nhắc nhở cộng đồng Phật giáo về việc hằng hữu của Đức Phật trên cõi đời và tuyến phố tỉnh thức của Ngài cần tiến hành để đạt giác ngộ, an vui. Dấu cẳng chân Phật hiện có hơn 3.000 nhiều loại ở châu Á, vào đó, khoảng chừng 300 sinh sống Nhật bạn dạng và 1.000 trên Tích Lan, với rất nhiều biến phương pháp và cấu tạo từ chất khác nhau7.
1.5. Dấu cẳng bàn chân Phật1.6. Lá cờ Phật giáo nhân loại (World Buddhist flag)
1.6. Lá cờ Phật giáo vắt giớiNhà báo Mỹ Colonel Henry Steel Olcott, quản trị sáng lập Hội Thông thiên học tập (Theosophical Society), đề nghị điều chỉnh lá cờ nguyên thủy dài bởi với kích cỡ của cờ quốc gia, như họ thấy hiện nay nay9. Năm 1889, lá cờ Phật giáo được Anagarika Dharmapala với Olcott kéo lên thiên hoàng Minh Trị (Meiji) và sau đó, dâng lên chính phủ Miến Điện10. Đến năm 1952, lá cờ Phật giáo được Hội liên hữu Phật giáo quả đât (World Fellowship of Buddhists) thiết yếu thức chào làng là lá cờ Phật giáo quốc tế (International Buddhist Flag)11.
Năm nhan sắc màu của lá cờ Phật giáo có tính biểu tượng bao gồm: (i) greed color dương (P=S. nīla) tượng trưng “từ bi phổ quát” (universal compassion), (ii) Màu kim cương (P=S. Pīta) thay mặt “trung đạo”, (iii) red color (P=S. Lohitaka) tượng trưng mang đến “phước của việc thực hành” (blessings of practice) gồm thành tựu (achievement), trí óc (wisdom), phẩm đức (virtue), suôn sẻ (fortune) với thân phận (dignity), (iv) màu trắng (P. odāta; S. avadāta) tượng trưng sự thanh tịnh của chánh pháp (purity of dhamma) dẫn cho giải thoát, (v) màu cam (P. Mañjettha; S. mañjisthā) thay mặt “trí tuệ của giáo pháp Phật” (wisdom of the Buddha’s teachings)12.
2. BIỂU TƯỢNG PHẬT GIÁO ĐẠI THỪA
2.1. Chữ vạn (S. Svástika, C. 萬字)
Tại những nước châu Á, chữ Vạn được thực hiện trang trí trên tường chùa, tranh vẽ, lá người tình đề với các sản phẩm mỹ thuật.
Chữ “svástika” (卐) vào Sanskrit tức là “mang lại phúc lợi” (conducive khổng lồ well-being)13. Trong Ấn Độ giáo, chữ vạn thay thế “mặt trời” (surya), biểu tượng của sum vầy (prosperity)14. Chữ vạn trái hướng kim đồng hồ đeo tay được điện thoại tư vấn trong Sanskrit là “sauvastika” (卍), hay được khắc trọng tâm ngực Phật với lòng chân Phật trong Phật giáo Đại thừa.
Trong Phật giáo Đại thừa, chữ vạn là biểu tượng của linh nghiệm (divinity) và trung ương linh (spirituality)15. Trong quá trình phát triển, chữ Vạn còn được sử dụng làm biểu tượng của cát tường như ý (auspiciousness), suôn sẻ (good fortune), thường xuyên hằng (eternity), ấm no (abundance), an khang (prosperity), số những (plurality), phúc lợi an sinh (well-being) và trường lâu (long life).
2.1. Chữ vạn2.2. Chày kim cương (S.vajra)
Trong Ấn Độ giáo, chày kim cương tượng trưng vũ khí ko thể hủy diệt của thần Indra. Vào Mật tông Tây Tạng, chày kim cương đơn (single vajra) cùng chày kim cưng cửng đôi (viśvavajra, double vajra) được xung khắc họa nối liền với độ cứng của kim cương (hardness of diamonds), ánh nắng (lightning)16.
Chày kim cương cứng là vật hình tượng cho trí tuệ khôn xiết việt ko thể tiêu diệt (indestructibility of wisdom)17. Về sau, vào Mật tông, chày kim cương cứng khắc họa vào chuông tay, tượng trưng đến “tánh không” (śūnyatā). Với biểu tượng kim cương, Phật giáo Mật tông Tây Tạng còn được gọi là Kim cương cứng thừa (Diamond Way).
2.2. Chày kim cương2.3. Chuông cùng tiếng chuông
Trong những trường phái Phật giáo Đại thừa, chuông đồng với tiếng chuông thay thế “sự thức giấc thức”18, cảnh báo mọi fan trở về chánh niệm hiện thời và tại đây, không nhiễm đắm è cổ cảnh.
Theo tính năng sử dụng trong số khóa lễ Phật giáo mà có rất nhiều loại chuông với thương hiệu gọi không giống nhau gồm linh, khánh, chuông gia trì (standing bell)19, đại hồng phổ biến (temple bell, great bell). Linh, khánh (ritual bell) và chuông gia trì được sử dụng trong những khóa lễ với tán tụng20. Đại hồng thông thường được gióng vào sớm tối và chiều tối hoặc các liên hoan Phật giáo.
2.3. Chuông với tiếng chuông2.4. Mắt Phật (eyes of the Buddha)
Con mắt Phật (eyes of Buddha) nói một cách khác là “mắt tuệ” (wisdom eye) hay được xung khắc họa nhộn nhịp tại tháp Swayambhunath cùng tháp Boudhanath tại Nepal. Theo Phật giáo Nepal, con mắt tượng phật trưng đến trí tuệ rất việt (nhất thiết trí) của Đức Phật, thấy rõ bản chất mọi sự đồ dùng như chúng đang là. “Đang khi” – điểm chấm giữa chân mày (urna) đại diện “sự thức giấc thức vai trung phong linh” (spiritual awakening), có cách gọi khác là con đôi mắt thứ bố của Phật (third eye of the Buddha)21. Lỗ mũi trong mẫu này được khắc họa giống dấu hỏi, nhưng trong chữ Sanskrit và tiếng Nepal, đó là số 122 tượng trưng cho việc hợp độc nhất vô nhị (unity).
Mắt Phật được sử dụng nhằm đánh thức tiềm năng giác ngộ bao gồm sẵn trong những người. Hình tượng này chỉ ra rằng rằng muốn giải phóng nỗi khổ, niềm đau, con bạn cần cách tân và phát triển trí tuệ thông qua chân lý Phật dạy dỗ để đạt thể tính giác tỉnh tuyệt đối.
2.4. đôi mắt Phật2.5. Tám cát tường như ý (S. Astamangala, C. 八吉祥, T. Wyl. Bkra shis rtags brgyad, E. Eight auspicious symbols)
Đây là cỗ tám biểu tượng may mắn vào Phật giáo Đại thừa, quan trọng đặc biệt ở Phật giáo Tây Tạng, Nepal và Trung Quốc, nói một cách khác là “cát tường chén bát bảo” (吉祥八宝). Tám biểu tượng cát tường này được xã hội Phật giáo Đại thừa thực hiện trang trí trong điện Phật hoặc phòng tiếp khách của bốn gia. Trong Phật giáo Tây Tạng, tám như ý cát tường thường vẽ sinh sống nền chùa hay vách tường nhằm tiếp nhận và chúc phúc mang lại khách viếng chùa.
Hoa sen(i) Hoa sen (lotus flower) bảo hộ sự thanh tịnh (purity), xuất ly (renunciation) hay thức tỉnh (enlightenment).
(ii) Nút rất nhiều (endless knot) nói một cách khác là Mandala tượng trưng sự câu kết vô tận của trí tuệ cùng từ bi (endless harmony of wisdom and compassion).
(iii) Cặp cá vàng (golden fish) bắt mối cung cấp từ hiệ tượng hai sông thiêng Ganges với Yamuna của Ấn Độ, tượng trưng cho hạnh phúc (happiness) và thoải mái (freedom).
(iv) Phướn thắng lợi (victory banner) bảo hộ sự chiến thắng của giáo pháp (victorious teachings) từ chân thành và ý nghĩa “chiến thắng quân ma” (overcoming Mara).
(v) Pháp luân (wheel of the dharma) tượng trưng chân lý (dharma) mà cơ bản là trí thông minh (wisdom).
(vi) Bình báu (treasure vase) tượng trưng bảo vật và kho tang rất nhiều (inexhaustible treasure and wealth).
(vii) Bảo cái (parasol) bảo hộ sự bảo vệ (protection) và sự trung thành (royalty) với Đức Phật.
(viii) Vỏ óc xà cừ (conch shell) tượng trưng sự truyền bá chân lý của Đức Phật (spreading the teachings of the Buddha) khắp chỗ không thấp thỏm và vô ngại.
2.6. Bánh xe thời hạn (S. Kalachraka)
Thời luân, có cách gọi khác là “kim cương cứng thời luân”, là hình tượng về mười lực của Đức Phật. Ở phạm vi rộng lớn hơn, thời luân còn biểu tượng cho mười phương Phật trong Phật giáo Đại thừa. Mười lực của Như Lai bao gồm24:
1. Tri thị xứ phi xứ trí lực (C. 知是處非處智力, S. Sthānāsthānajñāna, p sthānāsthāna-ñāna): hiểu rõ tính khả thi với tính bất khả thi trong những trường hợp;
2. Tri tam chũm nghiệp báo trí năng (C. 知三世業報智力, S. Karmavipākajñāna, p kammavipāka-ñāna): Biết rõ hình thức nhân quả, trái báo, có nghĩa là Nghiệp nào tạo nên quả nào;
3. Tri độc nhất vô nhị thiết sở đạo trí năng (C. 知一切所道智力, S. Sarvatragāminīpratipajjñāna, phường sabbattha-gāminī-patipadāñāna): Biết rõ nguyên nhân nào dẫn đến tuyến đường tái sinh nào;
4. Tri chủng chủng giới trí lực (C. 知種種界智力, S. Anekadhātu-nānādhātujñāna, phường anekadhātu-nānādhātu-ñāna): Biết rõ các thế giớivới các yếu tố ra đời của chúng;
5. Tri chủng chủng vui chơi giải trí lực (C. 知種種解智力, S. Nānādhimukti-jñāna, p. Nānādhimuttikatāñāna): Biết rõ đậm cá tính của chúng sinh;
6. Tri độc nhất vô nhị thiết bọn chúng sinh tâm tính trí lực (C. 知一切眾生心性智力, S. Indriyapārapara-jñāna, p. Indriyaparopariyatta-ñāna): Biết rõ nền tảng học đạo cao rẻ của rất nhiều chúng sinh;
7. Tri chư thiền giải bay tam-muội trí lực (C. 知諸禪解脫三昧智力, S. Sarvadhyāna-vimoksa-…-jñāna, p. Jhāna-vimokkha-…-ñāna): Biết tất cả các biện pháp thiền định;
8. Tri túc mệnh vô lậu trí lực (C. 知宿命無漏智力, S. Pūrvanivāsānusmrti-jñāna, p. Pubbennivāsānussati-ñāna): Biết rõ những tiền kiếp của chính mình;
9. Tri thiên nhãn vô không tự tin trí lực (C. 知天眼無礙智力, S. Cyutyupapādajñāna, p. Cutūpapāta-ñāna): hiểu ra sự tiêu huỷ và tái xuất của bọn chúng sinh;
10. Tri vĩnh đoạn tập khí trí năng (C. 知永斷習氣智力, S. āsravaksayajñāna, phường āsavakkhaya-ñāna): Biết những lậu hoặc (S. āsrava) sẽ xong như ráng nào.
2.6. Bánh xe thời gian2.7. Những ấn tướng mạo (S. Mudra)
Trong Phật giáo, nhất là Phật giáo Đại thừa, các ấn tướng tá (S. Mudra, hand gestures) là các tư thế tay được áp dụng làm biểu tượng triết lý Phật giáo trong nghệ thuật và thẩm mỹ tượng hình. Nội dung bài viết sẽ reviews năm ấn tướng quan trọng trong nghệ thuật và thẩm mỹ hình tượng Phật giáo, gồm: tía ấn tướng tá ngồi và hai ấn tướng mạo đứng phổ thông nhất vào Phật giáo nam truyền cùng Bắc truyền.
Ấn thiền định (S.dhyana mudra): được xung khắc họa trong tư thế thiền tọa, lòng bàn tay phải ném lên lòng bàn tay trái, đặt tại đoạn đan điền. Ấn tướng mạo này là hình tượng của tu tập thiền định, cai quản thân thể, cảm giác, tri giác, tâm tư, dấn thức, nhằm hoàn thành toàn cỗ phiền não, đưa thức thành trí, đổi thay bậc giác ngộ.
Ấn xúc địa (S. Bhumisparsha mudra): được ghi nhận trong thời hạn Đức Phật giác ngộ hoàn hảo nhất dưới cội ý trung nhân đề tại nhân tình đề đạo tràng, Gaya, Bihar, Ấn Độ. Tự “bhumisparsha” trong tiếng Sanskrit tức là “tiếp xúc trái đất” (touching the earth). Vì vậy, ấn xúc địa còn được gọi là “ấn mắt bệnh kiến” (eye witness mudra). Ấn tướng này được tự khắc họa trong tư thế thiền tọa, năm ngón tay đề xuất tiếp xúc đùi phải, lòng tay trái ngửa lên, để ngang đan điền.
Ấn chuyển pháp luân (S.dharmachakra mudra): được tự khắc họa trong tứ thế thiền tọa, nhị tay để trước ngực, ngón loại và ngón trỏ chế tác thành vòng tròn, tía ngón còn lại tuy nhiên song khá cong, hướng lên trên. Ấn tướng tá này đại diện “bốn chân lý thánh” với sự lăn di chuyển bánh xe đạo lý của Đức Phật vào đời, nhằm mục tiêu khép lại khổ đau, mang lại an vui và hạnh phúc cho con người.
Ấn gửi pháp luânẤn vô úy (S. Abhaya mudra): được tương khắc họa trong tứ thế đứng, bàn tay trái ngửa ra trước, duỗi xuống đùi trái, trong khi, bàn tay cần ngửa lên trên, ngang với địa chỉ lỗ mũi. Vào Sanskrit, chữ “abhaya” tức là không sốt ruột (fearlessness). Ấn tướng vô úy thay mặt cho niềm vui do thoát khỏi mọi lo lắng, căng thẳng, sợ hãi, không yên tâm như tác dụng của sự thực hành của tứ chân lý thánh.
Ấn vô úyẤn tự do (peace gesture): được khắc họa trong tứ thế đứng, hai tay doạng ra trước ngực, lòng bàn tay ngửa lên, sản xuất thành góc 900 với hai cánh tay. Ấn tự do này đại diện sự độc lập nội trên (inner peace) và chủ quyền ngoại trên (external peace). Khía cạnh trước của tháp Đại giác ngộ tại người yêu đề đạo tràng tất cả tượng Phật đứng với ấn tướng tá hòa bình. Tại xứ sở của những nụ cười thân thiện thái lan và một vài nước nam giới truyền, ấn tướng này khôn xiết phổ biến.
* * *
Ở Phật giáo Đại thừa, đặc biệt là Đại thừa Mật tông, các hình tượng Phật giáo cực kỳ đa dạng, phong phú, bao gồm vài chục ấn tướng tá tay. Xung quanh ra, Phật giáo Đại thừa còn có các biểu tượng về màu sắc và các pháp khí, Phật gắng khác.
Bài viết này hỗ trợ một số tin tức hữu ích, nhằm gợi nhắc và khuyến khích nghệ nhân các làng nghề truyền thống nước ta hãy đầu tư vào câu hỏi sáng tác các hình tượng nghệ thuật Phật giáo cho thành phầm văn hóa Việt Nam, góp thêm phần tạo nên bạn dạng sắc văn hóa truyền thống dân tộc và văn hóa truyền thống Phật giáo vào các thành phầm nghệ thuật Việt Nam.
* Thượng tọa phù hợp Nhật Từ: Ủy viên HĐTS Giáo hội Phật giáo nước ta – Phó Viện trưởng thường xuyên trực học viện Phật giáo vn tại tp.hcm – Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và phân tích Phật học Việt Nam.
Chú thích:
1. Thanissaro, Refuge: An Introduction khổng lồ the Buddha, Dhamma, và Sangha. Third edition, revised, 2001.
2. T.B. Karunaratne (1969), The Buddhist Wheel Symbol, The Wheel Publication No. 137/138, Buddhist Publication Society, Kandy, Sri Lanka.
3. Say đắm Nhật trường đoản cú dịch từ bài bác kinh “Bāhuna suttam” vào AN 10.81 và đối chiếu với tởm “Dona suttam” vào AN 4.36, dựa vào bạn dạng tiếng Anh của Bhikkhu Sujato: “Suppose there was a xanh water lily, or a pink or white lotus. Though it sprouted & grew in the water, it would rise up above the water and stand with no water clinging to it. In the same way, the Realized One has escaped from ten things, so that he lives unattached, liberated, his mind không tính phí of limits”.
4. Thơ của Thiền sư say đắm Nhất Hạnh: https://langmai.org/thien-duong/sen-bup-tung-canh-he/.
6. Tham chiếu: Cicuzza, Claudio, A Mirror Reflecting the Entire World. The Pāli Buddhapādamangala or “Auspicious signs on the Buddha’s feet”. Critical edition with English Translation, Materials for the Study of the Tripitaka, vol. VI, Lumbini International Research Institute, bangkok and Lumbini 2011, p.xxi; Nandana Chutiwongs, “The Buddha’s Footprints”, Ancient Ceylon 10 (1990), p.60, với Strong, John S. (2004). Relics of the Buddha (Buddhisms: A Princeton University Press Series). Princeton University Press.
8. The Maha Bodhi, Volumes 98-99; Volumes 1891-1991. Maha Bodhi
9. “The Origin and Meaning of the Buddhist Flag”. The Buddhist Council of Queensland. Retrieved 2 April 2015.
10. “Buddhist flag marks 125th anniversary”. Sunday Observer. 16 March 2010. Retrieved 8 November 2018.
11. Wilkinson, Phillip (2003). DK Eyewitness Books: Buddhism. Penguin P11.
12. “The Buddhist Flag”. Buddhanet. Retrieved 2 April 2015.
13. Liungman, Carl G., Symbols: Encyclopedia of Western Signs và Ideograms, HME Publishing (2004).
16. Tham chiếu: Douglas Q. Adams (1997). Encyclopedia of Indo-European Culture. Routledge. P.112
17. Tham chiếu: Beer, Robert (1999). The Encyclopedia of Tibetan Symbols & Motifs, Shambhala, Boston, cùng quyển Vessantara (2001). The vajra và bell, Birmingham.
19. Tham chiếu chủng một số loại chuông Phật giáo với Ấn Độ giáo, hãy đọc: Kunst, Jaap (1968). Hindu-Javanese Musical Instruments (2nd ed.). The Hague: Matinus Nijhoff. Pp.50-53; với Aarts, Ronald M; Ouweltjes, Okke; Bulut, Murtaza (1 January 2014). “An Electro-Acoustic Implementation of Tibetan Bowls: Acoustics and Perception”. Noise và Vibration Worldwide. 45 (1): 12-23.
20. Tham chiếu sách, Price, Percival (1983). “Introduction”. Bells & Man. Oxford University Press.
21. Tham chiếu https://www.burmese-art.com/blog/omnipotent-of-buddha-eyes
22. Tham chiếu http://www.religionfacts.com/buddha-eyes.
23. Xem chi tiết trong mục “astamangala” vào sách: (i) Beer, Robert (1999). The Encyclopedia of Tibetan Symbols and Motifs, (Hardcover). Shambhala Publications, và (ii) Beer, Robert (2003). The Handbook of Tibetan Buddhist Symbols, Shambhala Publications.
Biểu tượng Phật giáo là gì? nội dung bài viết hôm nay của ova.edu.vn sẽ giúp đỡ bạn biết 8 biểu tượng thường thấy tốt nhất trong các biểu tượng liên quan đến Phật giáo, quanh đó tượng Phật. Bạn cũng có thể theo dõi nhé!
Nó là hình tượng đại diện mang đến Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng). Khi fan ta quy y Phật môn, bạn ta call đó là quy y Tam Bảo, tức là quy y Phật (người hướng dẫn), quy y Pháp (phương pháp dứt khổ nhức của Đức Phật) và quy y Tăng (Tăng đoàn), là những người thực hành với họ). Tự mình hành động).
Chattra
Đó là loại lọng (Chattra còn tức là cây nấm) tượng trưng cho sự che chở của trời, cho việc che chở khỏi hồ hết quỷ dữ. Nhiều loại dù đậy nắng này còn tượng trưng mang lại hoàng gia, dành riêng cho tầng lớp thượng lưu với giá trị lòng tin to lớn. Tượng Phật vào tranh cổ thường kèm theo với lọng.
Lá cờ Dhvaja
Trong lịch sử Ấn Độ, Dhvaja là lá cờ chiến không thể thiếu trong các cuộc chiến. Mặc dù nhiên, Phật giáo coi đấy là lá cờ tượng trưng đến sự thành công của Phật giáo trước cái ác và cám dỗ. Ở Tây Tạng, Dhvaja cũng có chân thành và ý nghĩa như trên tuy vậy được dựng bên trên nóc các tu viện dưới dạng trụ đồng.
Con nai
Hình ảnh con nai – thường đi theo cặp – được chiếu trong bài bác giảng trước tiên của Đức Phật (Kinh gửi Pháp Luân) trên Lộc Uyển mang đến năm bằng hữu Kiều è Như. Đó là bài xích kinh trước tiên Đức Phật diễn đạt Trung đạo của Ngài.
Vua rắn Naga
Trong câu chuyện “Bảy ngày tu thứ nhất của Đức Phật” này, khi Ngài sẽ ngồi thiền định dưới nơi bắt đầu cây tình nhân đề, một trận mưa trái mùa vẫn trút xuống thân Ngài.
Lúc bấy giờ, vị vua rắn Naga nhanh chóng chui thoát ra khỏi nơi trú ẩn, cuộn bản thân thành bảy vòng, nhấc Đức Phật lên khỏi làn nước xiết, sử dụng bảy đầu của mình để chôn cất Đức Phật. Bởi vậy, mẫu rắn thần Naga là hình mẫu vô cùng phổ biến trong văn hóa Khmer cùng Phật giáo phái nam tông.
Biểu tượng Phật giáo Đại thừa
Chữ Vạn (S. Svástika, C. 萬字)
Ở các nước châu Á, chữ Vạn được dùng để trang trí tường chùa, tranh vẽ, lá tình nhân đề cùng các thành phầm nghệ thuật.
Từ “svástika” (卐) trong giờ đồng hồ Phạn tức là “có lợi cho hạnh phúc”13. Trong Ấn Độ giáo, chữ Vạn tượng trưng mang lại “mặt trời” (surya), hình tượng của sự an khang (prosperity)14. Chữ Vạn trái chiều kim đồng hồ đeo tay được gọi trong giờ Phạn là “sauvastika” (卍), thường xuyên được khắc giữa ngực và cẳng bàn chân của Đức Phật vào Phật giáo Đại thừa.
Trong Phật giáo Đại thừa, chữ Vạn là biểu tượng của thần thánh và trọng điểm linh. Trong quá trình phát triển, chữ Vạn còn được thực hiện như một biểu tượng của điềm lành, sự may mắn, vĩnh cửu, dồi dào, sum vầy và đa dạng. ), niềm hạnh phúc và cuộc sống thường ngày lâu dài.
Chày kim cương cứng (S.vajra)
Trong Ấn Độ giáo, vajra đại diện cho vũ khí ko thể hủy diệt của thần Indra. Vào Mật tông Tây Tạng, vajra 1-1 và vajra kép được biểu thị liên quan mang lại độ cứng của kim cương, độ nhẹ.
Kim cưng cửng là hình tượng của trí tuệ hết sức việt cần thiết bị hủy hoại (bất hoại trí tuệ). Về sau, vào mật tông, kim cương được biểu thị trong chuông tay, tượng trưng cho “tánh không” (śūnyatā). Với hình tượng kim cương, Phật giáo Mật tông Tây Tạng có cách gọi khác là Kim cương cứng thừa.
Chuông với tiếng chuông
Trong các trường phái Phật giáo Đại thừa, chuông đồng với chuông đồng tượng trưng cho sự “tỉnh thức”18, cảnh báo mọi tín đồ trở về với dìm thức đầy đủ về lúc này và ngơi nghỉ đây, thoát ra khỏi những vật hóa học trần tục.
Theo công dụng sử dụng trong các nghi lễ Phật giáo, có khá nhiều loại chuông với tên thường gọi khác nhau, có linh, khánh, chuông gia trì (standing bell)19, đại hồng phổ biến (temple bell, great bell). Linh, khánh (ritual bell) và chuông gia trì được sử dụng trong các khóa lễ với tán tụng. Giờ hồng bình thường thường vang lên vào lúc chập về tối hoặc vào các liên hoan Phật giáo.
Mắt Phật
Đôi đôi mắt của Đức Phật hay còn gọi là “mắt trí tuệ” thường xuyên được miêu tả sống đụng tại tháp Swayambhunath với Boudhanath sinh sống Nepal. Theo Phật giáo Nepal, Phật nhãn tượng trưng mang lại trí tuệ khôn cùng việt (trí tuệ vạn vật) của Đức Phật, thấy rõ bản chất của sự vật dụng như bọn chúng là.
“Đang khi” – điểm chấm giữa chân mày (urna) tượng trưng cho “sự thức tỉnh vai trung phong linh”, nói một cách khác là con đôi mắt thứ cha của Đức Phật. Lỗ mũi vào hình ảnh này được biểu lộ như một dấu hỏi, trong tiếng Phạn và tiếng Nepal là số 122 tượng trưng cho sự thống nhất.
Phật Nhãn dùng để đánh thức tiềm năng giác ngộ của từng người. Hình tượng này cho biết thêm muốn giải bay khổ đau, con tín đồ phải đẩy mạnh trí tuệ thông qua chân vì sao Đức Phật dạy dỗ để đã đạt được giác ngộ giỏi đối.
Bạn có thể bài viết liên quan về những tông phái Phật giáo mà cửa hàng chúng tôi đã share ở nội dung bài viết khác.
Tám như ý cát tường (S. Astamangala, C. 八吉祥, T. Wyl. Bkra shis rtags brgyad, E. Eight auspicious symbols)
Đây là bộ tám hình tượng may mắn của Phật giáo Đại thừa, nhất là Phật giáo Tây Tạng, Nepal và Trung Quốc, có cách gọi khác là “Bát bảo” (吉祥八宝). Tám biểu tượng tốt lành này được xã hội Phật giáo Đại thừa thực hiện để trang trí Phật đường hoặc phòng khách trong nhà.
Trong Phật giáo Tây Tạng, tám viên đá tốt lành thường xuyên được vẽ trên sàn hoặc tường của miếu để tiếp nhận và ban phước cho các vị khách mang lại thăm chùa.
Hoa sen tượng trưng cho sự tinh khiết, từ vứt hay giác ngộ.Nút vô tận, nói một cách khác là Mandala, tượng trưng cho việc hòa hợp vô tận của trí tuệ và từ bi.Cặp cá vàng lên đường từ hình dáng hai dòng sông thiêng Hằng Hằng với Yamuna của Ấn Độ, bảo hộ cho hạnh phúc và từ bỏ do.Phướn thắng lợi tượng trưng đến sự thắng lợi của giáo lý thắng lợi có tức là “chiến win Mara”.Pháp luân thay mặt cho chân lý (dharma) mà cốt yếu là trí thông minh (wisdom).Bình báu bảo hộ cho kho báu và của cải vô tận.Bảo dòng (parasol) tượng trưng cho việc che chở (bảo vệ) cùng lòng trung thành (hoàng gia) so với Đức Phật.Vỏ ốc xà cừ tượng trưng cho việc truyền bá giáo lý của Đức Phật khắp khu vực không sốt ruột và không chướng ngại.Bánh xe thời gian (S. Kalachraka)
Kalachakra, nói một cách khác là “viên kim cương cứng của bánh xe pháo thời gian”, là biểu tượng của mười năng lượng của Đức Phật. Ở phạm vi bự hơn, bánh xe pháo còn tượng trưng cho mười phương Phật vào Phật giáo Đại thừa.
Mười lực của Như Lai bao gồm:
Tri thị xứ phi xứ trí năng (C. 知是處非處智力, S. Sthānāsthānajñāna, p. Sthānāsthāna-ñāna): thấu hiểu tính khả thi và tính bất khả thi trong hồ hết trường hợp;Tri tam cố kỉnh nghiệp báo trí năng (C. 知三世業報智力, S. Karmavipākajñāna, p. Kammavipāka-ñāna): Biết rõ pháp luật nhân quả, trái báo, có nghĩa là Nghiệp nào chế tạo ra quả nào;Tri duy nhất thiết sở đạo trí năng (C. 知一切所道智力, S. Sarvatragāminīpratipajjñāna, p sabbattha-gāminī-patipadāñāna): Biết rõ vì sao nào dẫn đến tuyến đường tái sinh nào;Tri chủng chủng giới trí năng (C. 知種種界智力, S. Anekadhātu-nānādhātujñāna, p anekadhātu-nānādhātu-ñāna): Biết rõ những thế giớivới hầu hết yếu tố thành lập và hoạt động của chúng;Tri chủng chủng vui chơi giải trí lực (C. 知種種解智力, S. Nānādhimukti-jñāna, p nānādhimuttikatāñāna): Biết rõ đậm chất cá tính của bọn chúng sinh;Tri nhất thiết chúng sinh tâm tính trí lực (C. 知一切眾生心性智力, S. Indriyapārapara-jñāna, p. Indriyaparopariyatta-ñāna): Biết rõ căn cơ học đạo cao phải chăng của các chúng sinh;Tri chư thiền giải thoát tam-muội trí lực (C. 知諸禪解脫三昧智力, S. Sarvadhyāna-vimoksa-…-jñāna, p. Jhāna-vimokkha-…-ñāna): Biết toàn bộ các cách thiền định;Tri túc mệnh vô lậu trí năng (C. 知宿命無漏智力, S. Pūrvanivāsānusmrti-jñāna, p. Pubbennivāsānussati-ñāna): Biết rõ các tiền kiếp của bao gồm mình;Tri thiên nhãn vô mắc cỡ trí lực (C. 知天眼無礙智力, S. Cyutyupapādajñāna, phường cutūpapāta-ñāna): biết rõ sự tiêu huỷ và tái xuất của chúng sinh;Tri vĩnh đoạn tập khí trí lực (C. 知永斷習氣智力, S. āsravaksayajñāna, phường āsavakkhaya-ñāna): Biết các lậu hoặc (S. āsrava) sẽ xong xuôi như vậy nào.Các ấn tướng tá (S. Mudra)
Trong Phật giáo, rõ ràng là Phật giáo Đại thừa, thủ ấn (S. Mudra, hand thoughts) là gần như điệu bộ của bàn tay được dùng làm hình tượng triết học Phật giáo trong nghệ thuật và thẩm mỹ tượng hình. Nội dung bài viết xin ra mắt 5 ráng ấn quan trọng trong nghệ thuật tạo hình Phật giáo, gồm những: 3 cụ ngồi cùng 2 gắng đứng thông dụng nhất trong Phật giáo nam giới tông cùng Bắc tông.
Ấn thiền (S.dhyana mudra): được mô tả trong tứ thế ngồi thiền, lòng bàn tay phải đặt lên trên lòng bàn tay trái, đặt ở thế đan điền. Ấn này là hình tượng của sự tu tập thiền định, thống trị thân, thọ, tưởng, tâm, tưởng, để đoạn trừ phần nhiều phiền não, đưa thức thành trí tuệ và trở nên bậc giác ngộ.
S. Bhumisparsha mudra: Được khắc ghi vào thời điểm Đức Phật giác ngộ tuyệt đối dưới cội người yêu đề ở Bodhgaya, Gaya, Bihar, Ấn Độ. Từ “bhumisparsha” trong giờ đồng hồ Phạn tức là “chạm vào trái đất”.
Do đó, ấn tiếp xúc với phương diện đất có cách gọi khác là “thủ ấn của nhân chứng”. Thủ ấn này được mô tả trong tư thế ngồi thiền, năm ngón tay đề xuất chạm vào đùi phải, lòng bàn tay trái phía lên trên, đặt nằm ngang trên đan điền.
S.dharmachakra mudra: Được diễn tả trong bốn thế ngồi thiền, nhì tay để trước ngực, ngón dòng và ngón trỏ chế tạo thành hình tròn, bố ngón còn lại tuy nhiên song, tương đối cong lên trên.
Ấn này tượng trưng mang lại “tứ thánh đế” cùng sự đưa pháp luân của Đức Phật vào cuộc đời, nhằm chấm dứt khổ đau, mang đến niềm vui và hạnh phúc cho bé người.
Thủ ấn không sợ hãi (S. Abhaya mudra): được mô tả trong bốn thế đứng, tay trái nhắm tới phía trước, kéo dài đến đùi trái, trong khi tay bắt buộc hướng lên trên, ngang với vị trí của lỗ mũi. Trong giờ Phạn, từ “abhaya” có nghĩa là không hại hãi. Ấn vô úy thay mặt cho thú vui đến từ việc thoát khỏi hầu hết lo lắng, căng thẳng, thấp thỏm và bất an do thực hành thực tế Tứ thánh đế.
Cử chỉ mong hòa: biểu lộ ở tư thế đứng, hai tay dang trước ngực, lòng bàn tay ngửa lên chế tạo thành một góc 90° với cánh tay. Nhỏ dấu tự do này tượng trưng mang lại hòa bình phía bên trong và chủ quyền bên ngoài. Mặt trước của Đại tháp ánh nắng ở Bodh Gaya có tượng Phật đứng với vệt ấn hòa bình. Ở vương quốc của nụ cười và một trong những nước phía Nam, các loại ấn này siêu phổ biến.
Trong Phật giáo Đại thừa, đặc biệt là Đại thừa Mật tông, các biểu tượng Phật giáo rất phong phú và đa dạng và phong phú, trong số đó có hàng chục thủ ấn. Cạnh bên đó, Phật giáo Đại thừa còn có các hình tượng màu dung nhan và những đồ vật, pháp khí không giống của Đức Phật.
Trên đấy là những biểu tượng Phật giáo nhưng mà ova.edu.vn muốn báo tin cho các bạn. Nếu thấy nội dung này là có ích thì hãy nhớ là ủng hộ cùng săn đón chúng tôi nhiệt tình và liên tiếp hơn nhé! Xin thực tình cảm ơn!
